“سن در تسنیم” با هدف شفاف سازی افکار عمومی در زمینه محصولات تراریخته در پایگاه اطلاع رسانی بیوتکنولوژی ایران گشوده شده است. به طور ویژه سن در تسنیم با نورافکنی بر محفلی در خبرگزاری تسنیم که جز تخریب پژوهشگران مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته و روابط علمی بین المللی رسالتی دیگر ندارد، می پردازد. در این پرونده قصد داریم به شبهات غیر علمی که علیه مهندسی ژنتیک به طور کلی و محصولات تراریخته به طور خاص در تسنیم منتشر می‌شود بپردازیم. در این شماره به مطلبی که در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۹۷ در خبرگزاری تسنیم باعنوان « پلیس تهران: افزایش سرسام‌آور مصرف “گل”/ ماده مخدر گل، تراریخته است» منتشر شده است پاسخی علمی و روشن داده ایم.
“رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران بزرگ با بیان اینکه قاچاقچیان از تمام ظرفیت خود برای انتقال موادمخدر استفاده می‌کنند، یادآور شد: بالای ۸۵ درصد اقدامات ما، اطلاعاتی و ۱۵ درصد انتظامی بوده است. وی با اشاره به کشف ۱۵ تن و ۵۰۰ کیلو موادمخدر طی سال ۹۷ در تهران، گفت: این میزان کشف نسبت به سال گذشته ۵ درصد افزایش رشد داشته، مصرف گل با سرعت سرسام‌آوری در تهران در حال افزایش است، بذر آن تراریخته است و از کشورهای اروپایی وارد می‌شود و هر بذر آن بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان خرید و فروش می‌شود.”
طبق روال تسنیم، در گزارش فوق برای اثبات این ادعا مستندی ارائه نشده است. دروغ پردازی ها علیه فناوری تراریخته در جهت ایجاد هراس از این فناوری است. همان طور که در بخشی از اطلاعیه مرجع ملی ایمنی زیستی آمده است: “در حال حاضر بجز ذرت، سویا، کلزا، پنبه و فراورده‌های آنها هیچ محصول تراریخته دیگری در کشور وجود ندارد و همه این محصولات نیز وارداتی هستند”.
نهاد متولی نظارت بر محصولات تراریخته ای که کاربرد غذایی دارند، سازمان غذا و دارو است. بنابراین، موجودات اصلاح شده ژنتیکی که در غذا، دارو و محصولات بیولوژیک به کار می روند، تحت نظارت سازمان غذا و دارو قرار دارند و درصورتی که ترکیب جدیدی ارائه کنند یا ماده جدیدی در آن ها افزوده شده باشد، نیازمند اخذ مجوز است. بنابراین باتوجه به صدور مجوز توسط وزارت های بهداشت و جهاد کشاورزی و سازمان حفاظت محیط زیست اگر بگوئیم: سالم تر و مفیدتر از محصولات تراریخته نداریم، اغراق نکرده‌ایم!
نویسنده این مطالب در تسنیم به جای ارائه دلایل کارشناسانه مخالفتش با کاربرد بیوتکنولوژی در کشاورزی و تولید ملی تراریخته، سعی در عوام فریبی دارد. حال آنکه رسالت یک رسانه همیشه صداقت بوده است.
یکی از ویژگی های استکبار جلوگیری از دستیابی دیگران به فناوری های پیشرفته نظیر هسته ای و بیوتکنولوژی است. معمولا این کشورها بلافاصله پس از دستیابی به یک فناوری پیشرفته خودشان، با استفاده از رسانه در مورد استفاده صحیح، مسئولانه و محیط زیست دوستانه از آن فناوری ابراز تردید می کنند. چنین تهاجمی امروزه در مورد فناوری های هسته ای و زیست فناوری کشاورزی به وضوح به چشم می خورد (معلی و همکاران،۱۳۹۸). خبرگزاری تسنیم مطلبی دیگر را با اختلاف زمانی نه ماه در همین مورد با تیتر “کشف ۳۶۰ گلدان مخدر” گل”/ هر ۵ بذر تراریخته گل ۲۰۰ یورو+ تصاویر” منتشر کرد.
علت تکرار این موضوع کذب توسط تسنیم چیست؟ با توجه به مکاتبه و اطلاع رسانی مرجع ملی ایمنی زیستی به رئیس محترم پلیس مبارزه با مواد مخدر در مورد تراریخته نبودن “گل”، این شخصیت برجسته دیگر در مورد تراریخته بودن گل اظهار نظری نکرده اند که موجب قدردانی است. با مراجعه به متن گزارش ارائه شده، مشاهده می شود که در متن هم هیچگونه اشاره ای از جانب نیروی انتظامی در رابطه با تراریخته بودن بذر گل عنوان نشده است و تکرار این مسئله توسط تسنیم حرکتی برنامه ریزی شده علیه فناوری و محصولات تراریخته در جهت مخالفت با تولید ملی این محصولات ارزیابی می شود؛ چنانچه حمایت تمام قد این خبرگزاری از یک شرکت متخلف ارزی و وارد کننده و تولید کننده روغن تراریخته (شرکت طبیعت) {اینجا} همه ادعاهای پیشین سن در تسنیم مبنی بر وجود محفلی خودسر در رسانه تسنیم را اثبات کرد.
تکرار مداوم یک دروغ خاص در نهایت باعث می‌شود ذهن ما آن را به‌عنوان حقیقت بشناسد. این اثر را «حقیقت موهوم» می‌نامند که اولین بار در دهۀ ۱۹۷۰ کشف شد و اخیراً با رشد اخبار جعلی نمود یافته است. مسئله مهم اینجاست که حقیقت از نظر نویسنده این گزارش اصلا اهمیتی ندارد، آنقدر این دروغ را تکرار می کنند که مردم باور کنند این موضوعی باعنوان «اثر گمراه کننده حقیقت» است. الکساندر بین فیلسوف اسکاتلندی می‌گوید: “بزرگ‌ترین اشتباهِ ذهن انسان باور زیاد از حد است”. باورهای غلط را وقتی نهادینه شوند سخت می‌توان اصلاح کرد. خبرگزاری تسنیم به صراحت اعلام کرده است که “دروغ” در ایران و بر اساس قوانین در ایران جز در مواردی خاص جرم محسوب نمی‌شود {اینجا}. بنابراین، تسنیم از این به زعم خود “آزادی دروغگویی بی اندازه” نهایت سوء بهره برداری را انجام داده و در حوزه تراریخته به عنوان کذاب ترین رسانه شناخته می شود.
آیا وقت ارزشمند دانشمندان، باید با انکار پی در پی این ادعاهای بی اساس تسنیم که به اقرار خودش ۶۰۰ یادداشت و گزارش در حوزه های مرتبط و به نظر ما در جهت ترور شخصیت دانشمندان بزرگ و تاثیرگذار بیوتکنولوژی کشور منتشر کرده است هدر رود؟ در این زمان که ما مشغول مشاجرات طراحی شده از سوی تاجران طب سنتی و اسلامی هستیم، تکنولوژی با سرعتی باور نکردنی در حال پیشرفت است و منتظر کسی نمی ماند، آنچه از این مشاجرات برای کشورهای جهان سوم باقی می ماند: وابستگی و عقب ماندگی است. رویکرد جریان فناوری هراسی تنها به افزایش هزینه و عقب ماندگی ما در صنعت زیست فناوری منجر می شود.
منابع
معلی،مهدی، حاجت پور، زهرا. تراریخته در آینه حقیقت: نقد و بررسی کتاب ” محصولات تراریخته در آینه توسعه پایدار”. انتشارات کنکاش،۱۳۹۸٫
پرونده ویژه «سن درتسنیم » با هدف روشن سازی افکار عمومی در حوزه مهندسی ژنتیک، با تلاش جمعی از پژوهشگران متعهد این حوزه تالیف شده است. همه شماره های این پرونده را اینجا بخوانید. «سن درتسنیم » در تلاش است بستری را به وجود بیاورد که توسعه و تعالی جمهوری اسلامی ایران تا حد امکان فارغ از فشارهای نهادهای قدرت، ثروت و پوپولیسم پیش رود.
بیشتر بخوانید:
سن در تسنیم- شماره سوم/ تشکر از راکفلر؛ بختک «دروغ» بر سینه «علم»
سن در تسنیم- شماره چهارم/ گوشت هیولای بلژیکی با طعم «شایعه»!
سن در تسنیم- شماره ششم/ “دم درآوردن” انسانها: افسانه یا واقعیت؟
سن در تسنیم- شماره دهم/ از مخالفت با تولید ملی محصولات تراریخته تا تقابل با اجرای قانون
*بدیهی است مخاطب این یادداشت منحصرا دست اندرکاران واحد ذیربط تسنیم در تولید مطالب مجعول و سراپا کذب علیه محصولات تراریخته مانند مطالب زنجیرهای “مزرعه پدری” یا “ایران-ایری-راکفلر” است و ربطی به کارکنان و مدیران زحتمکش به ویژه خبرنگاران صمیمی این رسانه و سایر بخش ها و واحد های آن ندارد. امید است مدیریت ارشد این رسانه با خود پالایی، رسالت سنگین اطلاع رسانی صحیح، دقیق و منصفانه را در این حوزه نیز جاری و ساری کند.
تهیه و تنظیم: فاطمه لونی، کارشناس ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی
